Þórdís Katla Einarsdóttir

Þessar fimm vikur á Seychelles hafa liðið eins og draumur.  Við hefðum alveg viljað vera lengur, en það verður samt gott að koma heim.  Það sem hefur áunnist fyrir "Helpdeskið" er að formleg stofnun er á næsta leiti.  Bjarna fundaði með aðila frá Menntamálaráðuneytinu, þeir eru mjög ánægðir með framgang mála og telja sig geta nýtt sér hugmyndir okkar.   Samstarfssamningur verður væntanlega undirritaður innan fárra vikna.  Menntamálaráðuneytið mun fyrst í stað fjármagna "Helpdeskið", en markmiðið er að innlendir styrktaraðilar sjái alfarið um fjármögnunina.  Innfæddir aðilar, lögfræði- og endurskoðandaskrifstofa  hafa bæst í hóp styrjaraðila.  Búið er að safna tölvum og prenturum á Íslandi og í Englandi.  Nú þarf að finna styrktaraðila til að kosta flutninginn til Seychells.  Starfið heldur sem sagt áfram að fullum krafti.  Bjarni er langt frá því að vera búin að vinna fyrir þetta verkefni og heyrist mér á honum að ekki muni líða langur tími þar til við syndum aftur í yndislega sjónum á Seychelles.

 

 

Mig langar að leyfa ykkur að heyra lag frá Mahé sem innfæddir erumjög hrifnir af.  Þetta lag er af nýútgefnum diski Lavi lontan og mjög vinsæll.  Minnir mig á Seychells.

 

Við vorum vöknuð fyrir sex og komin til Victoriu fyrir sjö, en þaðan er klukkutíma sigling til Praslin.  Bjarni hafði verið í sambandi við einhvern sem vinnur hjá ferjunni og hann hjálpaði okkur með miðana og stýrði okkur inn á fyrsta farrými.  Þar sátum við í vel loftkældu, flottum morgunmat og köldum klútum.  Praslin er rúmlega helmingi minni en Mahé en að mörgu leiti svipuð.   Við byrjuðum á að taka leigubíl að hótelinu koma okkur fyrir og taka bíl aftur á bryggjuna til að taka aðra ferju til La Digue.  Sú ferð tók um 20 mín.  La Digue er enn minni en Praslin, en þar eru svo til engin bílaumferð. Allir eru á hjólum, jafnt heimamenn sem ferðamenn nema þeir sem taka uxakerrurnar.   Á þessum eyjum sér maður mikið fleiri ferðamenn en annarsstaðar.   Við leigðum okkur hjól og hjóluðum um eyjuna.  Þar er þjóðgarður og  í honum eru risaskjalbökur í girðingu.  Þær voru æðislegar, fornar og ferlegar.  Við urðum vitni að misheppnuðu mökunarferli, með hljóðum,  milli stórrar karl-böku og unglinga-böku, hún "hljóp" hann af sér.  Svo hjóluðum við á ströndina, fallega hvíta strönd með svörtum klettum.  Við skriðum í skugga klettana og fengum okkur kríu.  Hjóluðum svo til baka í ferjuna og aftur til Praslin.  Hótelið okkar þar var allt byggt í A-bústöðum á stólpum hátt uppi í hlíðinni..  Ótrúlega svalir og þægilegir og útsýnið stórfenglegt.  Morguninn eftir var líka tekinn snemma.  Ekki hægt að sofa fyrir brakinu í pálmablöðunum í golunni og garginu í krákunum.  Við tókum bílaleigubíl, fjögurra manna jeppling, að hruni kominn.  Maður er sko farin að slá af kröfunum.   Keyrðum að öðrum þjóðgarði sem er skógur með pálmum og trjám sem eru hvergi annarstaðar í heiminum, eins og Coco de mer.  Við féllum alveg í stafi, þvílíkt sem þetta var stórfenglegt og stærðin á gróðrinumvar yfirgengileg.  Þaðan lá leiðin á golfvöllinn Lemuria.  Við fengum að fara inn að skoða, svo fór Bjarni að tala við yfirmennina og áður en við vissum vorum við komin í tvo golfbíla.  Völlurinn er talinn einn af þeim flottari og það var virkilega gaman að skoða hann.  Begga var með tárin í augunum og fiðring í sveiflunni.  Síðan var keyrt eins og skrjóðurinn komst til Anse Lazio sem er með fallegri ströndum sem ég hef séð.  Hvítur fíngerður sandur, eins og hveiti undir iljunum.  Við rétt náðum að leika okkur svolítið í öldunum áður en tími var kominn til að halda heim á leið.  Þó að það færi vel um okkur á fyrsta farrými vorum við Hlín frekar sjóveikar.  Bjarni og Ágúst voru glaðir yfir einum köldum. 

Einu sinni á ári er haldin Festival kreol og stendur hún í viku frá og með 25. okt.  Hátíðarhöldin eru stærst í Victoriu og fara þau fram á íþróttavelli nálægt miðbænum.  Þar var sett upp svið sem var eins og flugvél í laginu, auglýsing frá Air Seychelles.  Hljómsveitir spiluðu sega og dansmeyjar dönsuðu hálfgerðan magadans.  Takturinn er of hraður fyrir dansspor svo maður hreifir bara mjaðmirnar, eða lyftir upp höndunum og hristir sig.  Á öðrum stað nálægt miðbænum var settur upp markaður með mat og handunnum vörum.  Maturinn er aðallega dæmigerður kreola-matur, sem er blanda af frönskum og indverskum réttum.  Mikið er um allskonar stöppur sem eru borðaðar með hrísgrjónum, chutney og chilli.  Fiskréttirnir eru líka vinsælir og er fiskurinn grillaður heill með beinum og roði og blöndu af engifer, hvítlauk og chilli. Lise var með bás í Vichtoriu um helgina og eldaði bæði fyrir hádegismat og kvöldmat.  En hún verður með bása á mismunandi stöðum alla vikuna, Hún er búin að vera í marga mánuði að undirbúa hátíðina með því að safna í frystikistuna.  Það er mikið borðað og drukkið, en klukkan tíu um kvöldið var allt búið og þá taka dikótekin við fyrir þá sem það vilja.  Matarmenningin hér er partur af umhverfinu og væri erfitt að endurskapa annarsstaðar.  Eins og ég hef áður minnst á nota þeir mango mikið í ýmsa rétti.  Það má segja að mango sé aðalávöxturinn á eyjunum, enda fljótsprottin, við horfum  á þá vaxa á trénu í garðinum.  Óþroskað mango nota þeir í staðin fyrir sítrónu eða raspa það niður þrýsta öllum safanum úr og steikja það upp úr olíu með lauk, salti og pipar.  Þetta nota þeir svo sem meðlæti í staðin fyrir salat, eða það sem þeir kalla chutney.  Þetta gera þeir líka við papaya ávöxtinn sem vex líka hér út um allt  Fullþroskuðu ávextina nota þeir sem eftirrétti eða í ávaxtasallöt.  Kartöflur nota þeir ekki mikið, enda vaxa þær ekki hér.  Sætar kartöflur nota þeir hins vegar með rót sem þeir kalla cocojam og er soðið saman upp úr cocosmjólk og vanillu og verður að sætum eftirrétti.  Soðnar rætur, casava og cocojam, eru notaðar, sem meðlæti.  Kökur sér maður sjaldan, en hægt er að fá  cocos- og banana formkökur.  Brauðin eru öll úr hvítu hveiti og úrvalið ekki mikið. Fiskurinn er vinsæll ekkert mjög dýr og fjölbreyttur.  Mikið er um saltaðan og þurrkaðan fisk sem þeir sjóða svo í stöppu.  Meira að segja er tekið innan úr  hákarlshausunum hann soðinn og brytjaður niður í mauk.  Cocoshnetur eru líka mikið notaðar og vaxa hér nokkrar tegundir.  Þeir fínraspa cocosinn hella vatni yfir og "vinda" með höndunum til að fá cocosmjólkina.  Flestir réttirnir eru undirbúnir frá grunni og því fer mikill tími hér í eldamennskuna, en útkoman er góð og fer vel í maga.  

Á miðvikudagskvöldum er slegið upp sölubásum fyrir ofan ströndina og þar er seldur heimilisiðnaður; matur, landi, skartgripir ofl.  Lise á sinn fasta bás og selur mat sem hún eldar heima hjá sér.  Hún býr hér rétt hjá með manni sínum og dætrum þeirra, Scaamilu og Siamíu, þær eru góðar vinkonur Hlínar.   Lise leyfði mér að koma og hjálpa sér við að elda matinn fyrir Bazarinn og kynnast í leiðinni kreolamatargerð.  Ég fór upp úr hádegi en þá var hún byrjuð á undirbúningnum.  Hér þarf að gera allt frá grunni.  Hún undirbjó tvær tegundir af fisk og svínakjötssneiðar til að grilla um kvöldið auk fjögurra pottrétta.  (Meira um það seinna).  Hún kenndi mér það meðal annars, að nota megi óþroskað mango sem sítrónu, því hér eru sítrónur sjaldséðar.  Við prófuðum þetta í ginið og sprite-ið (ekkert tonik) áður en við fórum á Bazarinn að borða og það virkaði fínt.  Á Bazarinn koma  aðallega innfæddir til þess að borða kvöldmat, þeir fara annars sjaldan út að borða, sýna sig og sjá aðra.  Þarna er líka seldur landi, svo það getur verið mikið stuð.  Það er kveiktur eldur og svo er spilað, sungið og trommurnar slegnar.  Það eru aðallega karlmennirnir sem syngja og dansa og konurnar fá sér meira að borða, þær eru svolítið búttaðar hérna.  Réttirnir eru ódýrir, svo það er gaman að ganga á milli og smakka.  Svo er setið úti smá stund áður en haldið er heim.  

 

Það var ákveðið þegar við komum að grilla laumufarþegann. lambalærið með Robin, konu hans Margreti og vinahópi á föstudagskvöldið.  Partýið var svo haldið heima hjá bróðir Robins, William og konu hans Mary.  Auk þeirra voru nokkrir vinir og fullt af börnum.  Heimili þeirra  er betur búið en hjá meðal Jóni, stór flatskjár, stór upplýstur garður og útigrill sem kom að góðum notum við að grilla lambið.  Auk lambsins voru þau með grillaðan sverðfisk, kjúklinga,  hrísgrjón, graskerssalat ofl.  Í forrétt fengum við reyktan lax og eðalvínin flutu.  Gestrisni eins og best var á kosið.  Við sátum og skröfuðum í tunglljósi með leðurblökur fljúgandi yfir höfðum okkar langt fram eftir nóttu.  Það náðist upp ótrúlega góð stemming og allir í góðum fíling þegar haldið var heimleiðis.  Robin keyrði auðvitað, hér eru engar blöðrur til að blása í.  Heima reif Bjarni upp símann og hringdi í Dóminós á Íslandi og pantaði pizzu.  Þegar gaurinn sem svaraði spurði "sækja eða senda", trylltist Bjarni úr hlátri og sagði honum að senda hana en hafa hana extra heita.  Gaurinn spurði hvort hann vildi extra pepperóní en Bjarni sagðist vilja hana mjög heita því það þurfi að senda hana svo langt.  Svo hló Bjarni og hló.  Daginn eftir vorum við svolítið drusluleg, en góður sundsprettur og smá lúr á ströndinni lagar allt.  Við vorum kominn í náttfötin og hálfa leið upp í rúm þegar Robin hringdi til að bjóða okkur út áð dansa.  Hlín hefur ekkert farið á diskotek síðan hún kom, svo við gátum ekki sagt nei.  Í partýgallann og svo vorum við á leiðinni á Tequila boom.  Klíkan hittist fyrir utan staðinn og William bauð í glas, hann var með barinn í skottinu, glös klaka og allt.  Inni var þvílíkur hiti og tónlistinn ærandi en við dönsuðum "af okkur rassgatið" eins og sagt er.  Aðal tónlistinn hér er kölluð Sega, nokkurs konar samba með mjög hröðum takti.  Við vorum eins og hundar af sundi en þá fór Mary að kenna okkur að dansa  Sega og það fór alveg með hárgreiðsluna, eða er "wet look" inn?  Við vorum komin heim um fjögur, Robin keyrði okkur, en það var ekkert farasnið á hinum.  Svo vorum við mætt með rósavínsflösku til Lise klukkan hálf tólf daginn eftir.  Hún bauð okkur í hádegismat; grillaðan fisk svínasteik í ofni og grillaðan kjúkling.  Í eftirrétt fengum við sætar kartöflur í kókós og ís.  Allir eru mjög vingjarnlegir og leggja metnað sinn í að vera gestrisnir og við njótum þess.  Það er mjög gaman að fá tækifæri til þess að kynnast fólkinu hér og lífsstíl þess.   Helgin endaði á Því að Bjarni fékk Pizzuna á Pizzustað hér nálægt,  þó við þyrftum að bíða klukkutíma eftir henni.  Síðan tókum við Hlín sundsprett í kvöldhúminu meðan Bjarni var að bíða eftir reikningnum.